Het verschil in kwetsbaarheids-score bij ouderen met beginnende dementie na drie beweeginterventies: een randomized controlled trial.

Het aantal 65-plussers in Nederland is in de afgelopen vijftig jaar toegenomen. Hoe hoger de leeftijd, hoe groter de kans op dementie. Naast de toenemende leeftijd is ook kwetsbaarheid een risicofactor voor een vergrootte kans op dementie. Er bestaat nog geen duidelijke behandelmethode voor dementie. Voor het verminderen van kwetsbaarheid blijkt dat een trainingsprogramma gericht op aerobe activiteit, krachtoefeningen of flexibiliteit positieve effecten heeft.
Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in het verschil in kwetsbaarheids-score bij ouderen met beginnende dementie na zes weken durende beweeginterventies. De vraagstelling hierbij is: ‘Wat is het verschil in kwetsbaarheids-score bij ouderen met beginnende dementie na zes weken aerobe training, cognitieve-aerobe dubbeltaak training of flexibiliteitstraining en is er een verschil zichtbaar tussen deze groepen?’  

Methode
Bij dit onderzoek zijn ouderen met beginnende dementie geïncludeerd. Voor het meten van de kwetsbaarheids-score is de Evaluative Frailty Index for Physical activity gebruikt. De beweeginterventies zijn een flexibiliteitstraining, aerobe fietstraining en een cognitieve-aerobe dubbeltaak training geweest. De trainingen hebben gedurende zes weken drie keer per week een uur plaatsgevonden. De analyse is uitgevoerd door middel van een ANCOVA.

Resultaten
Bij dit onderzoek zijn 83 personen geïncludeerd met een gemiddelde leeftijd van 79 jaar. Deze populatie heeft bestaan uit 45 mannen en 38 vrouwen. Na uitval van 6 personen is, uit de gegevens van 77 deelnemers, naar voren gekomen dat er een significante daling zichtbaar is op de kwetsbaarheids-score bij alle drie de beweeginterventies samen. Uit de ANCOVA is geen significant verschil gebleken tussen de drie interventiegroepen. Uit de post-hoc test is wel een significant verschil tussen de cognitieve-aerobe dubbeltaak training en de flexibiliteitstraining gebleken. De kwetsbaarheids-score bij de groep met cognitieve-aerobe dubbeltaak training is, ten opzichte van de groep met flexibiliteitstraining, met 0.04 meer gedaald. De groep met aerobe training heeft met beide andere groepen geen significant verschil laten zien.

Samenvattend
Deze RCT toont aan dat alle deelnemers bijeen een daling hebben laten zien op de kwetsbaarheids-score. Na zes weken training is er een significante daling gebleken in kwetsbaarheids-score bij de groep met cognitieve-aerobe dubbeltaak training, ten opzichte van de groep met flexibiliteitstraining. Door externe factoren kan niet met zekerheid worden gezegd dat de gevonden verschillen veroorzaakt zijn door de beweeginterventies. Om aan te tonen waardoor de verschillen zijn ontstaan, moet nader onderzoek worden gedaan.

Relevantie  voor de praktijk
Alle beweeginterventies geven bij ouderen met een beginnende dementie een daling in de kwetsbaarheidsscore.

Bron: van Heek, L.A., Nieuwenhuizen, M.R., & Verheggen, T.L.E., Het verschil in kwetsbaarheids-score bij ouderen met beginnende dementie na drie beweeginterventies: een randomized controlled trial.
Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2016/2017 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van het Radboudumc, Esther Karssemeijer