De laatste jaren zijn meer dan 6 miljoen vluchtelingen en migranten de grens van Europa overgestoken. Een deel van deze vluchtelingen en migranten heeft behoefte aan gezondheidszorg omdat ze met name musculoskeletale problemen en / of mentale gezondheidsproblemen ervaren. In Europa sluit die gezondheidszorg niet voldoende aan op de behoeftes van de vluchtelingen en migranten. Binnen deze gezondheidszorg is fysiotherapie een onderdeel. Om een duidelijker beeld te krijgen van de aansluiting van de geboden fysiotherapeutische zorg is het doel van dit onderzoek het in kaart brengen van de succeservaringen en knelpunten in de fysiotherapeutische behandelingen bij mensen met een vluchtelingen- of migratieachtergrond waarbij er een aan de hand van deze ervaren succeservaringen en knelpunten aanbevelingen worden gedaan aan het PREP-project.

Methode: In dit kwalitatief onderzoek zijn de gegevens verzameld door middel van individuele diepte-interviews. Aan dit onderzoek hebben negen fysiotherapeuten en vier mensen met een vluchtelingen- of migratieachtergrond deelgenomen. Transcripten zijn geanalyseerd door middel van open coderen, categoriseren en thematiseren.

Resultaten: Het belang van samenwerking tussen de fysiotherapeut en de patiënt en het  zelfmanagement van de patiënt, aanpassing van de communicatie door beide doelgroepen en meer ervaring verkrijgen met het behandelen van patiënten met een vluchtelingen- of migratieachtergrond waren succeservaringen die leidde tot een betere fysiotherapeutische behandeling bij vluchtelingen en migranten. Ook werd fysiotherapie als financieel toegankelijk ervaren door beide doelgroepen. Knelpunten in de behandeling waren: het hebben van weinig contact met betrokken zorgverleners door de fysiotherapeut, de moeizame communicatie tussen de fysiotherapeut en de patiënt, de invloed van een tolk op het gesprek, dat er andere opvattingen over fysiotherapie waren, en dat het inschatten van de invloed van psychosociale factoren en de pijnbeleving lastig was. Ook kostten de behandelingen de fysiotherapeut meer tijd en energie.

Conclusie: Zowel de fysiotherapeuten als de vluchtelingen en migrant hebben succeservaringen en knelpunten ondervonden in de fysiotherapeutische behandeling van patiënten met een vluchtelingen- of migratieachtergrond. Dat fysiotherapie een effectieve oplossing was voor het verbeteren lichamelijke gezondheidsklachten en dat fysiotherapie in Nederland financieel toegankelijk is voor deze doelgroep werden als belangrijkste succeservaringen benoemd door beide doelgroepen. De problemen in het communiceren en het verschil in opvattingen over fysiotherapie werden door beide doelgroepen als grootste knelpunten gezien. Voor de ervaren knelpunten zijn een aantal aanbevelingen opgesteld die de behandeling van deze doelgroep zouden kunnen verbeteren. 

Bron: van Dijk H.J.H., Giling P.L., Ruks M. van de Velde A.W.  Succeservaringen en knelpunten binnen de interculturele fysiotherapie. Fysiotherapeuten, vluchtelingen en migranten over hun ervaring met fysiotherapie bij patiënten met een vluchtelingen- of migratieachtergrond. Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2019/2020 aan de HAN University of Applied Sciences Nijmegen in opdracht van het Physiotherapy and Refugees Education Project.

In de zorg wordt steeds vaker de overstap gemaakt van een schriftelijke naar een digitale voorlichtingsmodule, met als achterliggende gedachte dat patiënten deze digitale module altijd bij de hand hebben. Zo heeft het Radboudumc een digitale voorlichtingsmodule ontwikkeld voor patiënten met een osseointegratie (klikprothese). Het was echter nog niet bekend in welke mate patiënten behoefte hebben aan een digitale voorlichtingsmodule en waar deze aan moet voldoen. Het doel van dit onderzoek was om de technische bruikbaarheid, behoeftes en gebruikservaringen van de online voorlichtingsmodule voor patiënten met een osseointegratie te inventariseren. De aanbevelingen zijn verwerkt in een verbeterplan.

Methode
Het onderzoeksplan is aangepast naar aanleiding van de corona-maatregelen. Om deze reden werden de metingen niet uitgevoerd bij patiënten met een osseointegratie, maar bij deelnemers die de afgelopen twee jaar ervaring hadden met het krijgen van voorlichting tijdens een revalidatie.
Het betreft een mixed-methods studie. De technische bruikbaarheid werd geïnventariseerd door middel van een observatie, waarbij eventuele fouten die de deelnemers tegenkwamen bij het doorlopen van de module werden geturfd. Daarnaast werden de behoeftes en ervaringen van deelnemers, die voor de eerste keer de online voorlichtingsmodule doorliepen, geïnventariseerd door middel van semigestructureerde interviews. De interviews zijn getranscribeerd, gecodeerd en verwerkt in een thematisch kader. Dit kader gaf antwoord op de onderzoeksvraag.

Resultaten
Twaalf deelnemers werden geïncludeerd voor het onderzoek. Uit de observatie zijn de vier belangrijkste technische aspecten naar voren gekomen: 1) deelnemer klikt vroegtijdig de uitleg weg, 2) deelnemer vindt de menuknop niet, 3) deelnemer heeft problemen met het doorklikken en 4) het filmpje begint opnieuw na vergroten/verkleinen. Uit de interviews kwam naar voren dat deelnemers digitale voorlichting prettig vonden als naslagwerk van mondelinge voorlichting. Daarnaast gaven deelnemers aan dat filmpjes en afbeeldingen een positieve bijdrage leveren bij het krijgen van digitale voorlichting.

Conclusie
Het krijgen van digitale voorlichting in de vorm van een module is een aanvulling op de revalidatie, maar mag geen vervanging zijn van mondelinge voorlichting. Verder is er meer behoefte aan filmpjes dan aan afbeeldingen tijdens digitale voorlichting. Tot slot is naar voren gekomen dat de module op bepaalde technische aspecten mankementen bevat.

Relevantie voor de praktijk
Digitale voorlichting wordt anno 2020 meer toegepast in de praktijk. Dit onderzoek draagt bij aan de behoeftes en ervaringen over het krijgen van digitale voorlichting.

Bron: Nienke van den Boom, Harm Raijmakers, Martijn Janssen en Ellen Rikken. Digitale voorlichting wordt over het algemeen als positief ervaren, maar is geen vervanging van de mondelinge voorlichting: een mixed-methods studie. Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2019/2020 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, in opdracht van het Radboud Universitair Medisch Centrum Nijmegen, afdeling Fysiotherapie, Niek Koenders.