De laatste jaren zijn meer dan 6 miljoen vluchtelingen en migranten de grens van Europa overgestoken. Een deel van deze vluchtelingen en migranten heeft behoefte aan gezondheidszorg omdat ze met name musculoskeletale problemen en / of mentale gezondheidsproblemen ervaren. In Europa sluit die gezondheidszorg niet voldoende aan op de behoeftes van de vluchtelingen en migranten. Binnen deze gezondheidszorg is fysiotherapie een onderdeel. Om een duidelijker beeld te krijgen van de aansluiting van de geboden fysiotherapeutische zorg is het doel van dit onderzoek het in kaart brengen van de succeservaringen en knelpunten in de fysiotherapeutische behandelingen bij mensen met een vluchtelingen- of migratieachtergrond waarbij er een aan de hand van deze ervaren succeservaringen en knelpunten aanbevelingen worden gedaan aan het PREP-project.

Methode: In dit kwalitatief onderzoek zijn de gegevens verzameld door middel van individuele diepte-interviews. Aan dit onderzoek hebben negen fysiotherapeuten en vier mensen met een vluchtelingen- of migratieachtergrond deelgenomen. Transcripten zijn geanalyseerd door middel van open coderen, categoriseren en thematiseren.

Resultaten: Het belang van samenwerking tussen de fysiotherapeut en de patiënt en het  zelfmanagement van de patiënt, aanpassing van de communicatie door beide doelgroepen en meer ervaring verkrijgen met het behandelen van patiënten met een vluchtelingen- of migratieachtergrond waren succeservaringen die leidde tot een betere fysiotherapeutische behandeling bij vluchtelingen en migranten. Ook werd fysiotherapie als financieel toegankelijk ervaren door beide doelgroepen. Knelpunten in de behandeling waren: het hebben van weinig contact met betrokken zorgverleners door de fysiotherapeut, de moeizame communicatie tussen de fysiotherapeut en de patiënt, de invloed van een tolk op het gesprek, dat er andere opvattingen over fysiotherapie waren, en dat het inschatten van de invloed van psychosociale factoren en de pijnbeleving lastig was. Ook kostten de behandelingen de fysiotherapeut meer tijd en energie.

Conclusie: Zowel de fysiotherapeuten als de vluchtelingen en migrant hebben succeservaringen en knelpunten ondervonden in de fysiotherapeutische behandeling van patiënten met een vluchtelingen- of migratieachtergrond. Dat fysiotherapie een effectieve oplossing was voor het verbeteren lichamelijke gezondheidsklachten en dat fysiotherapie in Nederland financieel toegankelijk is voor deze doelgroep werden als belangrijkste succeservaringen benoemd door beide doelgroepen. De problemen in het communiceren en het verschil in opvattingen over fysiotherapie werden door beide doelgroepen als grootste knelpunten gezien. Voor de ervaren knelpunten zijn een aantal aanbevelingen opgesteld die de behandeling van deze doelgroep zouden kunnen verbeteren. 

Bron: van Dijk H.J.H., Giling P.L., Ruks M. van de Velde A.W.  Succeservaringen en knelpunten binnen de interculturele fysiotherapie. Fysiotherapeuten, vluchtelingen en migranten over hun ervaring met fysiotherapie bij patiënten met een vluchtelingen- of migratieachtergrond. Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2019/2020 aan de HAN University of Applied Sciences Nijmegen in opdracht van het Physiotherapy and Refugees Education Project.

Zorginstelling Regina Pacis uit Arnhem onderzoekt nieuwe methoden om de toenemende zorgdruk tegen te gaan. Een mogelijke oplossing ziet Regina Pacis in het gebruik van eHealth op hun geriatrische revalidatieafdeling. De hoop is dat e-Health kan bijdragen aan een grotere zelfstandigheid van cliënten ten aanzien van hun behandelingen, waardoor cliënten meer regie kunnen nemen over de eigen gezondheid. In 2015 heeft op de geriatrische revalidatieafdeling van Regina Pacis een pilot plaatsgevonden, waarbij zorgverleners iPads hebben ingezet als ondersteuning bij de therapie. Omdat zowel de zorgverleners als de cliënten nauwelijks gebruik maakten van de iPads, heeft de pilot niet tot het gewenste resultaat geleid. Regina Pacis wil weten welke factoren voor de zorgverleners een rol spelen bij het gebruiken en niet gebruiken van e-Health in de geriatrische revalidatiezorg. Het doel van deze studie is om deze factoren te beschrijven.

Methode
Gekozen is voor een kwalitatief empirisch onderzoek. De inclusiegroep bestond uit fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, diëtisten en woonbegeleider van Regina Pacis Arnhem. Voor dit onderzoek zijn acht individuele, semigestructureerde interviews gehouden. De interviews vonden plaats in twee interviewrondes waarbij vier interviews per ronde zijn afgenomen. Hierdoor konden de onderzoekers tussen de interviewrondes een tussentijdse analyse uitvoeren. Na de eerste interviewronde is een antwoord op de onderzoeksvraag geformuleerd, welke na de tweede interviewronde is bekrachtigd.

Resultaten
De factoren die voor de zorgverleners van Regina Pacis Arnhem op de geriatrische revalidatieafdeling een rol spelen bij het gebruiken of niet gebruiken van e-Health zijn: afstemming binnen de organisatie; samenwerking tussen de zorgverleners; therapeutisch klimaat; werkdruk onder de zorgverleners; attitude van zorgverleners ten aanzien van e-Health; attitude van cliënten ten aanzien van e-Health; niveau van de cliëntengroep en de kwaliteit van het e-Health product. Deze factoren zijn verdeeld over acht categorieën die zijn geplaatst in twee thema’s: ‘organisatie en beleid’ en ‘e-Health’. Binnen de categorieën zijn positieve en negatieve opvattingen van de zorgverleners gerapporteerd.

Conclusie
De resultaten uit dit onderzoek bekrachtigen de literatuur ten aanzien van het feit dat e-Health kan bijdragen aan een beter revalidatieproces. De kwaliteit van de e-Health producten en het niveau van de geriatrische cliënten dienen wel toereikend te zijn voor het gebruik van e-Health. Verder onderzoek wordt aanbevolen onder verpleegkundigen, cliënten, betrokken managers en directie van Regina Pacis. Zij spelen allen een rol bij een eventuele implementatie van e-Health op de geriatrische revalidatieafdeling.

Relevantie voor de praktijk
Goede randvoorwaarden voor implementatie moeten worden gecreëerd op verschillende niveaus van de organisatie.

Bron: Florian Willems en Victor van Kessel. Een kwalitatief onderzoek naar de factoren die een rol spelen voor zorgverleners bij het gebruiken van e-Health in de geriatrische revalidatiezorg. Januari 2019.
Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 1 2018/2019 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van Regina Pacis, Attent - Zorg en Behandeling, Arnhem, Erik van der Mortel