Patiënten zijn tijdens een ziekenhuisopname weinig fysiek actief, terwijl dit niet altijd genoodzaakt is. Er komt steeds meer bewijs uit de literatuur dat fysieke activiteit, tijdens de ziekenhuisopname al, belangrijk is voor een optimaal herstel.  Onvoldoende aandacht voor fysieke activiteit in ziekenhuisprotocollen kan leiden tot inadequate zorg naar de patiënten toe. Met als gevolg dat de patiënten minder fysiek actief zijn tijdens een ziekenhuisopname. Het is onduidelijk wat er is beschreven over fysieke activiteit in de klinische fysiotherapeutische en verpleegkundige protocollen voor patiënten na een myocardinfarct.

Methode
Er is gebruik gemaakt van een cross-sectioneel design. De fysiotherapie en verpleegkundige protocollen voor myocardinfarct zijn opgevraagd met behulp van de NVZF en de VLF. Hiermee zijn er 61 ziekenhuizen bereikt. De protocollen die zijn verzameld, zijn geanalyseerd op inhoud, methodologische kwaliteit en therapeutische validiteit. Om de inhoud van de protocollen te standaardiseren, is er een gestandaardiseerd data extractie formulier gemaakt. Om de methodologische kwaliteit te meten, is de AGREE-II tool gebruikt en voor de therapeutische validiteit is de Content-Scale gebruikt.

Resultaten
In totaal hebben 23 ziekenhuizen gereageerd, hiervan zijn 18 fysiotherapie en 14 verpleegkunde protocollen geïncludeerd. Uit de inhoud bleek dat er informatie mist met betrekking tot fysieke activiteit. Bijvoorbeeld, doelen met betrekking tot fysieke activiteit zijn beschreven in 1 van de 14 verpleegkunde protocollen en aanbevelingen met betrekking tot fysieke activiteit in 4 van de 18 fysiotherapie en 1 van de 14 verpleegkunde protocollen. De methodologische kwaliteit met behulp van de AGREE-II tool in alle protocollen bleek laag (score was 3 van de 7).  Informatie voor wetenschappelijke evidentie en onderbouwing van de therapeutische handelingen hebben laag gescoord. Therapeutische validiteit met behulp van de Content-scale heeft uitgewezen dat geen een protocol werd gescoord met ‘goed’.

Conclusie
De inhoud van de fysiotherapie en verpleegkunde protocollen was incompleet met betrekking tot fysieke activiteit gedurende een ziekenhuisopname voor patiënten met een myocardinfarct. De uitkomsten van de methodologische kwaliteit en therapeutische validiteit waren laag.

Bron: Heuvel, S.A.W.P. van den, Venrooij, D.A.J.M. van, Weren, M. & Wolfs, F. Content, methodological quality and therapeutic validity of physiotherapy and nursing protocols for myocardial infarction concerning physical activity. Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 1 2017/2018 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van Niek Koenders en Thomas Hoogeboom.

Op weg naar een verbeterde geriatrische revalidatie

In Nederland wonen steeds meer ouderen. De kans op kwetsbaarheid stijgt bij het verouderen. Als het aantal kwetsbare ouderen stijgt, zal ook het aantal cliënten dat in aanmerking komt voor de geriatrische revalidatie stijgen.  Binnen het proces van de geriatrische revalidatie lopen zorgverleners tegen verschillende problemen aan. Onduidelijk is wat deze problemen precies inhouden en of deze problemen door iedereen worden ervaren. Dit onderzoek brengt het proces van de geriatrische revalidatie in kaart.

Methode
Om het proces in kaart te brengen zijn interviews afgenomen bij fysiotherapeuten werkzaam binnen de geriatrische revalidatie. De volgende onderwerpen zijn uitgevraagd: de belemmerende en bevorderende factoren binnen de geriatrische revalidatie en de behoeften van fysiotherapeuten binnen die revalidatie.

Resultaten
De auteurs hebben veertien fysiotherapeuten geïnterviewd in vier verschillende provincies. Uit de interviews zijn vijf thema’s als resultaten naar voren gekomen. Deze thema’s zijn communicatie, kwaliteit en organisatie, procedure opname, procedure ontslag en behoeften en verwachtingen. De fysiotherapeuten geven aan dat de communicatie binnen de instellingen vlot verloopt. Ze ervaren wel problemen in de afstemming met de eerstelijn, de macht van de zorgverzekeraars en de wachttijden die er zijn om naar de geriatrische revalidatie of naar een verpleeghuis te gaan.

Samenvattend
Dit onderzoek laat zien dat het proces van de geriatrische revalidatie niet optimaal verloopt. De macht van de zorgverzekeraars moet minder worden en er moet meer overleg zijn tussen de verschillende settingen, zoals tussen ziekenhuis of de eerstelijn. Tenslotte moet er meer plek komen in de intramurale settingen, zodat er niet meer gewacht hoeft te worden op een plek. Met intramurale settingen worden ziekenhuis, geriatrische revalidatie en verpleeghuis bedoeld.

Relevantie voor praktijk
De fysiotherapeuten in de geriatrische revalidatie kunnen zich in de uitkomsten van dit onderzoek herkennen en kunnen veranderingen aankaarten voor de praktijk. Zo is het belangrijk dat de overdrachten vanuit het ziekenhuis en de eerstelijn duidelijk zijn en op tijd verzonden worden. Vanwege de macht van de zorgverzekeraars op de Diagnose Behandel Combinatie (DBC) moeten fysiotherapeuten in de gaten houden, dat ze alle tijd die ze aan een cliënt besteden ook registreren.

Bron: H. Thomassen , L.L.G. Verbaarschot en I.L.J.M. Verbeek, De ervaringen en meningen van fysiotherapeuten over het geriatrische revalidatieproces.
Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2016/2017 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Elvira Nouwens