In de zorg wordt steeds vaker de overstap gemaakt van een schriftelijke naar een digitale voorlichtingsmodule, met als achterliggende gedachte dat patiënten deze digitale module altijd bij de hand hebben. Zo heeft het Radboudumc een digitale voorlichtingsmodule ontwikkeld voor patiënten met een osseointegratie (klikprothese). Het was echter nog niet bekend in welke mate patiënten behoefte hebben aan een digitale voorlichtingsmodule en waar deze aan moet voldoen. Het doel van dit onderzoek was om de technische bruikbaarheid, behoeftes en gebruikservaringen van de online voorlichtingsmodule voor patiënten met een osseointegratie te inventariseren. De aanbevelingen zijn verwerkt in een verbeterplan.

Methode
Het onderzoeksplan is aangepast naar aanleiding van de corona-maatregelen. Om deze reden werden de metingen niet uitgevoerd bij patiënten met een osseointegratie, maar bij deelnemers die de afgelopen twee jaar ervaring hadden met het krijgen van voorlichting tijdens een revalidatie.
Het betreft een mixed-methods studie. De technische bruikbaarheid werd geïnventariseerd door middel van een observatie, waarbij eventuele fouten die de deelnemers tegenkwamen bij het doorlopen van de module werden geturfd. Daarnaast werden de behoeftes en ervaringen van deelnemers, die voor de eerste keer de online voorlichtingsmodule doorliepen, geïnventariseerd door middel van semigestructureerde interviews. De interviews zijn getranscribeerd, gecodeerd en verwerkt in een thematisch kader. Dit kader gaf antwoord op de onderzoeksvraag.

Resultaten
Twaalf deelnemers werden geïncludeerd voor het onderzoek. Uit de observatie zijn de vier belangrijkste technische aspecten naar voren gekomen: 1) deelnemer klikt vroegtijdig de uitleg weg, 2) deelnemer vindt de menuknop niet, 3) deelnemer heeft problemen met het doorklikken en 4) het filmpje begint opnieuw na vergroten/verkleinen. Uit de interviews kwam naar voren dat deelnemers digitale voorlichting prettig vonden als naslagwerk van mondelinge voorlichting. Daarnaast gaven deelnemers aan dat filmpjes en afbeeldingen een positieve bijdrage leveren bij het krijgen van digitale voorlichting.

Conclusie
Het krijgen van digitale voorlichting in de vorm van een module is een aanvulling op de revalidatie, maar mag geen vervanging zijn van mondelinge voorlichting. Verder is er meer behoefte aan filmpjes dan aan afbeeldingen tijdens digitale voorlichting. Tot slot is naar voren gekomen dat de module op bepaalde technische aspecten mankementen bevat.

Relevantie voor de praktijk
Digitale voorlichting wordt anno 2020 meer toegepast in de praktijk. Dit onderzoek draagt bij aan de behoeftes en ervaringen over het krijgen van digitale voorlichting.

Bron: Nienke van den Boom, Harm Raijmakers, Martijn Janssen en Ellen Rikken. Digitale voorlichting wordt over het algemeen als positief ervaren, maar is geen vervanging van de mondelinge voorlichting: een mixed-methods studie. Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2019/2020 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, in opdracht van het Radboud Universitair Medisch Centrum Nijmegen, afdeling Fysiotherapie, Niek Koenders.