De “Range of Monitor”- applicatie (ROMr) is een betrouwbaar meetinstrument om de bewegingsuitslag van de schouder te meten. Zelfs kleine verschillen in exorotatie, abductie en endorotatie zijn zeer goed te detecteren.

De behandeling van schouderklachten is een belangrijk fysiotherapeutisch domein. 7.5 % van de patiënten in de extramurale setting wordt behandeld vanwege schouderklachten. Voor de diagnostiek en passende fysiotherapeutische behandeling van schouderklachten is klinimetrie van belang. Huidige meetinstrumenten zijn echter vaak onbetrouwbaar, lastig hanteerbaar of te duur in gebruik. De “Range of Monitor”- applicatie (ROMr) is een meetinstrument dat is ontwikkeld om de schoudermobiliteit meetbaar te maken voor de praktiserende fysiotherapeut. Alhoewel de applicatie relatief makkelijk in gebruik is en lage kosten heeft, is de intra- en interbeoordelaarsbetrouwbaarheid nog niet onderzocht.. In deze studie is daarom onderzocht wat de intra- en interbeoordelaarsbetrouwbaarheid, en de Minimal Detectable Change (MDC)  is van de “Range of Monitor”- applicatie (ROMr) voor de bewegingsuitslag van de schoudergordel.

Methode: 
Veertig proefpersonen (18- 30 jaar) zonder recente schouderproblematiek (langer dan 2 jaar geleden) werden geïncludeerd voor deze studie. Het design betrof een dubbelblind onderzoek, waarbij zowel patiënten, als de uitvoerende junioronderzoekers werden geblindeerd voor de resultaten van de metingen. Het onderzoek werd uitgevoerd door 2 junioronzoekers (JUA en JUB), die beide tweemaal een volledige passief onderzoek uitvoerde bij elke deelnemer. Tijdens dit onderzoek registreerde de ROMr telkens de maximale eindstand, dat werd afgelezen en genoteerd door junioronderzoek C (JUC). Bewegingen die werden gemeten waren de anteflexie, retroflexie, abductie, horizontale adductie, endorotatie en exorotatie. De intra- en interbeoordelaarsbetrouwbaarheid  werden berekend door middel van de intraclasscorrelatiecoëfficiënt (ICC). Daarnaast werd de Minimal Detectable Change (MDC) bepaald aan de hand van de volgende formule: MDC= SEM × √2 × 1.96. 

Resultaten: 
De intrabeoordellaarsbetrouwbaarheid scoorde erg goed voor het volledige basisfunctieonderzoek volgens de schaal van Kappa (range: 0.84 en 0.94). De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid scoort voor de ante- en retroflexie goed (respectievelijk: 0.73 en 0.72), en voor alle andere bewegingen erg goed (range: 0.81 tot 0.91) volgens de schaal van Kappa. Wanneer de MDC werd berekend voor de intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid, dan werd een range berekend van 4° tot en met 8°. Voor de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid werd de range berekend tussen de 5° en 12°. 

Samenvattend
De resultaten uit deze studie laten zien dat de  ROMr een betrouwbaar meetinstrument is om het schouderonderzoek in kaart te brengen. Alhoewel de  intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid iets beter scoorde, bleek ook de  interbeoordelaarsbetrouwbaarheid nog steeds overal goed tot erg goed te scoren.  De MDC scoort ook voor de intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid hoger dan voor de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid. Alhoewel de validiteit in mogelijk vervolgonderzoek nog onderzocht moet worden, laten deze eerste resultaten zien, dat de ROMr een betrouwbaar meetinstrument is om de bewegingsuitslag van de schouder te meten.

Relevantie voor de praktijk
In tegenstelling tot de goniometer is het passief bewegingsonderzoek van de schouder goed uitvoerbaar met de ROMr doordat beide handen vrij zijn voor het  uitvoeren van de beweging. De Minimal Detectable Change-waardes tonen aan dat de applicatie kleine verschillen in exorotatie, abductie en endorotatie zeer goed kan detecteren. De ROMr kan in de praktijk dus van toegevoegde waarde zijn om het capsulair patroon in kaart te brengen bij patiënten met schouderklachten.

Bron: Elias Franssen,Tim van de Coolwijk en Maarten Triebels, Intra- & Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid van de Range of Monitor applicatie. Range of Monitor: een betrouwbaar meetinstrument voor het meten van de beweeglijkheid van de schouder.Januari 2017.
Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 1 2016/2017 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Joost Seeger