Het verkrijgen van inzicht in het beloop van de spasticiteit bij chronische neurologische aandoeningen wordt mogelijk door gebruik te maken van een on-line  e-Health toepassing om de spasticiteit te minitoren.

De Nederlandse bevolking vergrijst, waardoor de incidentie van chronische aandoeningen en de zorgkosten toenemen. Bij complexe chronische aandoeningen, zoals Cerebrovasculair Accident of Hereditaire Spastische Paraparese, is spasticiteit een veelvoorkomend symptoom. Door de complexiteit van spasticiteit en het fluctuerend beloop, zorgt spasticiteit voor beperkingen die moeilijk te monitoren zijn. Dit heeft geleid tot het ontwikkelen van een online monitoringssysteem. Het doel van het onderzoek is het analyseren van de bruikbaarheid van dit monitoringssysteem, wat leidt tot aanbevelingen om het te optimaliseren.

Methode
De participantengroep bestond uit dertien personen: zes eerstelijnsfysiotherapeuten en zeven patiënten. Zij gebruikten het monitoringssysteem gedurende zes weken. Kwantitatief onderzocht is de gebruiksfrequentie van alle participanten bij de verschillende onderdelen van het monitoringssysteem. De kwalitatieve deel van het onderzoek bestond uit telefonische semigestructureerde thematische diepte-interviews. De verzamelde kwalitatieve gegevens over de gebruikservaringen van de participanten zijn geanalyseerd.

Resultaten
Eén therapeut en één patiënt zijn uitgevallen. De kwantitatieve analyse laat zien dat het merendeel van de patiënten het monitoringssysteem minstens elf van de vijftien keer heeft ingevuld. Drie van de vijf therapeuten hebben beide metingenlijsten ingevuld.

Vanuit de kwalitatieve analyse zijn de volgende thema’s opgesteld: 1. Het spits afbijten; 2. Een goed begin is het halve werk; 3. De ontbrekende schakel; 4. Meten is weten; 5. Daar doe ik het voor!; 6. Een echte aanrader! Ieder thema bevat verschillende categorieën. Uit de analyse kwamen onder andere de volgende verbeterpunten naar voren: uniformiteit van taal binnen het systeem, het ontbreken van de mogelijkheid om externe factoren toe te voegen, het ontbreken van een legenda naast de meetinstrumenten en het ontbreken van oefeningen in het systeem.

Samenvattend
Het huidige monitoringssysteem is door het merendeel van de participanten gebruikt. Uit het onderzoek blijkt dat er aspecten zijn die verbetering behoeven om een optimaal monitoringssysteem te kunnen realiseren. Als deze aspecten worden aangepast zal mogelijk de therapietrouw aan het systeem toenemen en zal naar verwachting het inzicht in het beloop van spasticiteit vergroot worden. Participanten raden het monitoringssysteem dan ook aan, mits de aanbevelingen worden doorgevoerd.

Relevantie voor de praktijk

Na het onderzoek is te concluderen dat spasticiteit te monitoren is via eHealth. Het monitoringssysteem is nog in ontwikkeling, op termijn zal blijken of hiermee deze patiëntenpopulatie efficiënter geholpen kan worden. Strevend naar het doel om het fluctuerend beloop van spasticiteit te verminderen. Dit door de snellere communicatie en het duidelijke overzicht van het beloop van de spasticiteit.

Bron: Hilde Broekman, Sarah Derks en Laura Kanner,  ‘Patients Know Best’ Een mixed-methods study naar de bruikbaarheid van het online monitoringssysteem spasticiteit. Januari 2017.
Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 1 2016/2017 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van het Radboudumc, Maarten Nijkrake en Hans Kerstens