Valincidenten zijn een belangrijke oorzaak van fysiek letsel, valangst en verminderde kwaliteit van leven. Tot op heden is er geen literatuur beschikbaar over het valrisico bij cliënten met het syndroom van Korsakov. Het doel van deze studie was om te onderzoeken hoe groot het probleem van valincidenten is bij cliënten met het syndroom van Korsakov. De mate van het probleem is beoordeeld aan de hand van de valfrequentie, de risicofactoren en de gevolgen voor de cliënt na een valincident.

Methode
In deze kwalitatieve studie zijn semigestructureerde interviews afgenomen bij twee fysiotherapeuten van Atlant werkend met cliënten met het syndroom van Korsakov. Ter voorbereiding zijn de gedocumenteerde valincidenten in de zorginstelling Atlant – in de periode vanaf 1 januari 2019 tot en met 31 december 2019 – in Triasweb geanalyseerd. Om de uitkomsten van de semigestructureerde interviews te toetsen is er naderhand oriënterend literatuuronderzoek verricht.

Resultaten
De data-analyse van de interviews leverde een zestal thema’s op: ziektebeeld syndroom van Korsakov, risicofactoren valincidenten, gevolgen valincidenten, multidisciplinaire samenwerking, fysiotherapeutisch handelen en probleem van valincidenten. De fysiotherapeuten benadrukten dat het syndroom van Korsakov een gevarieerd ziektebeeld heeft dat gepaard gaat met diverse comorbiditeiten. De doelgroep kent veel fysieke, mentale en cognitieve risicofactoren die de kans op vallen verhogen. Daarentegen zijn de gevolgen van valincidenten relatief gering in vergelijking tot de algehele patiëntenpopulatie in verpleeghuizen.

Conclusie
Uit dit onderzoek blijkt dat valincidenten een probleem vormen bij cliënten met het syndroom van Korsakov. Echter, het probleem van valincidenten dient niet gekoppeld te worden aan één specifieke doelgroep vanwege de individuele kenmerken en uitingen van het ziektebeeld per cliënt. Verder onderzoek wordt aanbevolen waarin naast het fysiotherapeutisch perspectief ook gekeken wordt naar het zorgmedewerkers- en het patiëntenperspectief.

Relevantie voor de praktijk
Het is voor zorgprofessionals van belang om inzicht te krijgen in de frequentie, risicofactoren en gevolgen van valincidenten bij cliënten met het syndroom van Korsakov. Deze studie heeft gestructureerd inzicht gegeven in de valincidenten bij deze doelgroep. Aan de hand hiervan kan er in de toekomst gerichter vervolgonderzoek uitgevoerd worden.

Bron: Hanna van Aalten, Thijs Moesman en Inge Wolf. Het probleem van valincidenten bij cliënten met het syndroom van Korsakov in een verpleeghuis: Een kwalitatieve studie. Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2019/2020 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van Atlant, verpleeghuis Markenhof te Beekbergen, Marieke Milder, Gera Sigger en Yvonne Zwaagstra.