Betere behandeling van sarcopenie met behulp van een multidisciplinair screeningsformulier

Sarcopenie is een gegeneraliseerd en progressief verlies van spiermassa en spierfunctie met als gevolg fysiek functieverlies, verminderde kwaliteit van leven en een verhoogde mortaliteit. Gevolgen hiervan zijn onder andere een afname van spierkracht, verminderde activiteit in het dagelijks leven, daling in loopsnelheid, verminderde mobiliteit en vaker vallen. Op dit moment spreken we in Nederland van een vergrijzing. Het aantal ouderen groeit waarmee ook het aantal sarcopeniepatiënten groeit. Op dit moment is de prevalentie van sarcopenie bij mensen tussen de 60 en 70 jaar 5-13%. Voor mensen boven de 80 is dit 11-50%. De behandeling van sarcopenie bestaat uit een combinatie van het optimaliseren van de voedingsinname en meer bewegen. Om de behandeling van sarcopenie te optimaliseren wordt er een multidisciplinaire samenwerking tussen fysiotherapeuten en diëtisten vereist. Om dit doel te kunnen bereiken is er een multidisciplinair screeningsformulier nodig om het risico op sarcopenie te screenen.

Methode
Het betreft een kwalitatief onderzoek. Met behulp van semi-gestructureerde interviews zijn meningen en visies van fysiotherapeuten en diëtisten verzameld over sarcopenie en de screening hiervan. De gebruikte interviewguide is ontwikkeld op basis van een literatuurstudie naar achtergrondinformatie en de manieren hoe er nu wordt gescreend op sarcopenie. De interviews zijn gecodeerd, gecategoriseerd en gethematiseerd om een overzicht te krijgen van informatie uit de interviews. Met dit overzicht is het screeningsformulier ontwikkeld.

Resultaten
Uit de interviews blijkt dat gewichtsverlies en spierkracht de twee belangrijkste diagnosecriteria zijn om mee te nemen in het screeningsformulier. Voor de vormgeving van het screeningsformulier is een kort formulier het belangrijkste criterium. Met een combinatie van literatuuronderzoek en de resultaten uit de interviews is het screeningsformulier ontwikkeld.

Samenvattend
Het onderzoek heeft geleid tot een kort sreeningsformulier dat vooral kijkt naar de combinatie van spierkracht en gewichtsverllies.

Relevantie voor de praktijk
Door het gebruik van dit screeningsformulier kan er sneller een eenduidige samenwerking ontstaan tussen fysiotherapeuten en diëtisten en kunnen paramedici leren kijken over de grenzen van hun vakgebied, waardoor de behandeling van sarcopenie verder kan worden geoptimaliseerd. 

Bron: Lotte Hamers, Femke Rutten en Elke van der Wielen, Een screeningsformulier voor het risico op sarcopenie, de mening van fysiotherapeuten en diëtisten.
Verslag van een Praktijkonderzoek in Semester 2 2016/2017 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in opdracht van ParaGo, behandel- en expertisecentrum voor complexe gezondheidsproblemen, Angelique Grootfaam