Introductie: Er is een stijging van het aantal mensen die chronisch ziek zijn, wat te verklaren is door de toenemende vergrijzing. Ergotherapeuten begeleiden mensen met een chronische ziekte die genoodzaakt zijn tot adaptatie van het dagelijks handelen. Zelfmanagement is belangrijk bij het adequaat omgaan met de dagelijkse gevolgen van een chronische ziekte. Hierbij is veerkracht noodzakelijk voor het adaptatieproces en het beïnvloed het handelen van een individu. Ook speelt veerkracht een belangrijke rol in het traject van zelfmanagement en in de ergotherapeutische interventie. Desondanks is het niet bekend in welke mate ergotherapeuten in Nederland interventies gebruiken om de veerkracht te versterken.

Vraagstelling:  ‘Welke evidence informed interventies gebruiken ergotherapeuten in Nederland in de behandeling/begeleiding van volwassenen met een chronische ziekte, met als doel het benutten en/of bevorderen van de veerkracht van de cliënt?’

Methode: Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is er gebruik gemaakt van een kwalitatieve onderzoeksdesign, waarbij twee verschillende vormen van dataverzameling toegepast zijn. Er is literatuuronderzoek gedaan en er zijn 6 semigestructureerde interviews gehouden. Door middel van het literatuuronderzoek is in kaart gebracht welke theorie bekend en bewezen zijn met betrekking tot ergotherapie en veerkracht. Bij de interviews is er geëxploreerd welke interventies er in de praktijk door ergotherapeuten wordt toegepast met betrekking tot veerkracht. De deelnemers van dit onderzoek waren ergotherapeuten die minimaal 5 jaar werkervaring hadden en werkzaam zijn met volwassenen met een chronische ziekte.

Bij het literatuuronderzoek is er gebruik gemaakt van zoektermen en zoekstrings. Deze zoekstrings zijn door de medische en paramedische databases: PubMed, Cochrane, Medline en CINAHL gehaald. De transcripten zijn geanalyseerd met behulp van ATLAS.ti

Resultaten: Uit het literatuuronderzoek en 6 semigestructureerde interviews zijn 4 thema’s uitgekomen: duidelijkheid van het begrip veerkracht, interventies voor veerkracht, veerkracht en het Person Environment Occupational-model en moeilijkheden en aanbevelingen. 

Conclusie: Onze conclusie is dat er meer kennis en meer voorbeelden van de toepassing van het concept veerkracht, binnen het vak ergotherapie, nodig zijn om de kloof tussen ergotherapie en het begrip veerkracht te verminderen. 

Aanbevelingen voor de praktijk: Er wordt aanbevolen om een eenduidige definitie van het begrip veerkracht binnen de ergotherapie te definiëren en hier vervolgonderzoek naar te verrichten, gericht op de effectieve interventies. Ook is het volgen van een cursus oplossingsgericht werken voor ergotherapeuten aanbevolen. Daarnaast is er aanbevolen om in een vorm van supervisie en/of intervisie met collega ergotherapeuten te overleggen, over de dilemma’s en moeilijkheden waar ze tegenaan lopen tijdens het werken aan veerkracht bij de cliënt. Als laatste zijn er nog aanbevelingen voor educatie.

“Eindrapport van een praktijkgericht onderzoek in Semester 2 van 2017/2018 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Ergotherapie. In opdracht van De Vraag Centraal, Merel van Uden.”