Introductie

De Commissie Arbeid van Ergotherapie Nederland heeft uit de praktijk signalen gekregen dat er wisselend aandacht wordt besteed aan arbeid door ergotherapeuten in de eerste lijn die zich niet hebben gespecialiseerd in arbeid. De Commissie Arbeid heeft de wens een visiedocument op te stellen. Voor de profilering van het beroep ergotherapie en om duidelijkheid te geven aan verwijzers is het van belang dat er eenduidig aandacht wordt geschonken aan arbeidsvragen. Het is op dit moment onduidelijk of en hoe eerstelijns ergotherapeuten die geen specialisatie in arbeid hebben, aandacht schenken aan arbeidsvragen in de ergotherapeutische behandeling. Er ligt een kans voor eerstelijns ergotherapeuten om zichzelf te profileren op dit gebied. Dit onderzoek richt zich op het verkrijgen van inzichten in de visie en werkwijze over de rol van arbeid in de behandeling door eerstelijns ergotherapeuten.

Doel/vraagstelling

Het doel van dit onderzoek is om de visie van eerstelijns ergotherapeuten die geen specialisatie hebben in arbeid te achterhalen. Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Hoe passen eerstelijns ergotherapeuten die zich niet hebben gespecialiseerd in arbeid hun visie over de rol van arbeid toe in de ergotherapeutische behandeling?

Methode 

Om een antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag zijn er in dit kwalitatieve onderzoek individuele, semigestructureerde diepte-interviews afgenomen om de ervaringen, meningen en belevingen van de eerstelijns ergotherapeuten te onderzoeken. De respondenten zijn op een aselecte wijze geselecteerd. Er heeft een steekproef plaatsgevonden met tien respondenten welke allen werkzaam waren in Midden-Nederland. Door middel van audio-recorders zijn de interviews opgenomen. Deze zijn vervolgens getranscribeerd en de uitkomsten vervolgens gecodeerd, gecategoriseerd en gethematiseerd met behulp van het programma ATLAS.ti.

Resultaten 

Bij de resultaten komt naar voren dat veel eerstelijns ergotherapeuten die geen specialisatie hebben in arbeid aandacht schenken aan arbeid in de ergotherapeutische behandeling bij de start van de behandeling. Hierna wordt arbeid gedeeltelijk meegenomen in de behandeling. Er komt duidelijk naar voren dat zij onzekerheid ervaren over hun rol wat betreft arbeid. Ook komt naar voren dat zij kennis over wet- en regelgeving erg belangrijk vinden, maar dat niet iedere eerstelijns ergotherapeut deze kennis (voldoende) bezit. Uit de resultaten blijkt dat de eerstelijns ergotherapeuten overtuigd zijn van de kracht van ergotherapie bij arbeidsvragen waarbij de nadruk wordt gelegd op de brede blik van ergotherapeuten.

Aanbevelingen

Op basis van de resultaten zijn een aantal aanbevelingen opgesteld.

- Er wordt ten eerste aanbevolen om de eerstelijns ergotherapeuten te ondersteunen bij het uitbreiden van kennis over de wet- en regelgeving die geldt bij arbeidsvragen. Er wordt aanbevolen om dit te bewerkstelligen middels workshops en het verstrekken van een factsheet op de website waarbij een eenvoudig, duidelijk overzicht beschikbaar wordt gesteld aan de eerstelijns ergotherapeut.

- Daarnaast wordt aanbevolen om middels sociale media een spreekuur in te stellen voor het bieden van advies, wat uitgebreid kan worden naar een telefonisch spreekuur. Om de vindbaarheid van collega’s die deskundig zijn in arbeid te bevorderen wordt aanbevolen de zoekfunctie voor ergotherapeuten van Ergotherapie Nederland te verbeteren.

- Wanneer vervolgonderzoek gewenst is wordt aanbevolen een focusgroep te organiseren om inzicht te krijgen in de achterliggende redenen van de onzekerheid betreft de eigen rol bij arbeidsvragen.

- Tot slot wordt aanbevolen dat de Commissie Arbeid ergotherapeuten in opleiding meeneemt en helpt hun deskundigheid te bevorderen middels symposia op hogescholen.

N. Mijnheer., J. Radstake., L. de Bruijn en M. Klein Goldewijk. (2020 januari). Aandacht voor arbeid. 

“Eindrapport van een praktijkgericht onderzoek in Semester 1 van 2019/2020 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Ergotherapie. In opdracht van Commissie Arbeid van Ergotherapie Nederland, Nanette Nab & Edith Cup."

Introductie: Avanthi Devi Girls Home (ADGH) te Sri Lanka biedt een veilige woonplek voor kwetsbare meisjes tussen de zes en achttien jaar. Deze meisjes worden hier opgevangen omdat ze door Probation Office, de kinderbescherming, uit huis geplaatst worden vanwege een onveilige thuissituatie door seksueel misbruik, huishoudelijk geweld of verwaarlozing. De meisjes hebben leerplicht en mogen in ADGH wonen tot ze op gaan voor de lagere schoolopleiding, het Ordinary Level. Een op de zes meisjes van ADGH behaalt deze schoolopleiding en mag doorleren voor de hogere schoolopleiding, het Advanced Level. Op het moment dat de meisjes ADGH verlaten beschikken ze niet over alle vaardigheden om zelfstandig de samenleving in te gaan. Momenteel biedt Probation Office een baan aan als de meisjes ADGH verlaten. Echter is deze baan niet altijd passend bij de capaciteiten en interesses van de meisjes. Hierdoor stoppen de meisjes vaak met werken en hebben ze geen inkomsten meer met het gevolg dat ze vaak in de prostitutie of in partnerschap terecht komen. De wens vanuit stichting SrilanCare is passend werk voor elk meisjes dat ADGH verlaat.

In het eerste half jaar van 2018 is er onderzoek gedaan, d.m.v. de Melba-test, of deelnemende werkplekken overeenkomen met de capaciteiten van de meisjes. Uit dit onderzoek bleek dat de meisjes niet aan de cognitieve kenmerken, sociale kenmerken en kenmerken voor de manier van werkuitvoering die benodigd zijn voldeden. Hierbij speelt het onvoldoende ontwikkelde voorstellingsvermogen van de meisjes ten aanzien van passend werk een belangrijke rol. Om aan te sluiten bij de wens vanuit stichting SrilanCare is er een doel geformuleerd namelijk: samen met participanten een voorbereidingsmodule ontwikkelen gericht op het voorstellingsvermogen op het gebied van passend werk.

Vraagstelling: ‘Wat is een passende voorbereidingsmodule die kan worden ingezet bij de meisjes in de leeftijd van veertien tot en met achttien jaar van Avanti Devi Girls Home om het voorstellingsvermogen te verbeteren ten aanzien van passend werk?’

Methode: Gedurende het praktijkonderzoek is er gewerkt via de Participatory Action Research cyclus (PAR-cyclus). Binnen het onderzoek is er gebruik gemaakt van verschillende dataverzamelingsmethoden. In de oriëntatiefase heeft er voor het bepalen van de ontwerpeisen een focusgroep met de direct betrokkenen plaatsgevonden, waarbij gebruik gemaakt is van mindmapping. Later zijn er focusgroepen met de meisjes verwerkt in de interventies waarbij gebruik is gemaakt van creatief structureren met post-its en observeren. De voorbereidingsmodule is ontwikkeld door met iedere interventie de cyclus opnieuw te doorlopen. Tijdens iedere interventiecyclus is er data geanalyseerd doormiddel van korte tekstfragmenten en codebomen. Na iedere interventiecyclus is een ontwerp ontstaan wat is gevormd tot een workshop. Hieruit is de voorbereidingsmodule, bestaande uit zes workshops, ontstaan.

Resultaten: De onderzoeksresultaten zijn onder te verdelen in vormgeving, waarbij met behulp van mindmapping ontwerpeisen tot stand zijn gekomen en met behulp van observaties aandachtspunten met betrekking op structuur bieden naar voor zijn gekomen. De inhoud, waarin met behulp van focusgroepen verschillende aandachtspunten in naar voren zijn gekomen waar de inhoud van de module aan moet voldoen. Tot slot de nevenresultaten, dit zijn resultaten die geen betrekking hebben op de onderzoeksvraag, maar wel inzichten geven en kunnen worden meegenomen in vervolgonderzoeken.

Conclusie: Concluderend kan er n.a.v. de onderzoeksvraag gezegd worden dat de voorbereidingsmodule bestaat uit zes workshops. In deze workshops worden doormiddel van verschillende werkvormen, op een interactieve manier ingegaan op gedrag, empowerment, eigen kwaliteiten, doelen stellen, solliciteren en de kennis vergroten omtrent passend werk. Bij het geven van een effectieve voorbereidingsmodule zijn een aantal factoren van belang: de tijd voor bepaalde onderdelen moet zo goed mogelijk aangehouden worden, er moet een combinatie zijn van theorie en praktijk opdrachten, de workshops worden op een interactieve manier gegeven en het uitdelen van certificaten.

Aanbevelingen voor de praktijk: De aanbevelingen van de aspirant-onderzoekers zijn een vervolg ontwikkelen op de voorbereidingsmodule op het domein werk. Uit het onderzoek zijn verschillenden uitkomsten gekomen die tot nieuwe resultaten hebben geleid. Daarnaast zijn er nieuwe onduidelijkheden en dus mogelijkheden tot verbetering ontstaan, waardoor is vastgesteld dat het domein werk nog niet kan worden afgesloten. Denk hierbij aan het onderzoeken van de mogelijkheid tot een andere vorm van onderwijs, het meer gebruik maken van empowerment, het vergroten van de capaciteiten die in de Melba als minder ontwikkeld naar voor kwamen, het inzetten van de ontwikkelde voorbereidingsmodule in het jongenshuis waar Stichting SrilanCare mee samenwerkt en de voorbereidingsmodule koppelen aan het skillscentrum.

“Eindrapport van een praktijkgericht onderzoek in Semester 1 van 2018/2019 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, opleiding Ergotherapie. In opdracht van stichting SrilanCare – Avanthi Devi Girls Home, Trudy Lamers.”